Lezing "Van Kringgreppel tot Kampontginning"

Door dhr. Sander Hakvoort

5 november 2008

Op woensdag 5 november 2008 vond de derde lezing van het seizoen 2008/2009 plaats. De inleider voor deze avond was de heer Sander Hakvoort. Hij is geboren in 1975 in Zaandam. Momenteel is hij als senior archeoloog verbonden aan ADC Archeoprojecten te Amersfoort. In deze hoedanigheid voert hij met name grootschalig onderzoek uit in de buitengebieden van Zuid Nederland, vooral in Zuidoost-Brabant en Noord-Limburg. In 2007 en 2008 heeft hij de projectleiding gevoerd over de onderzoeken in het buitengebied van Venlo.

Van Kringgreppel tot Kampontginning;
Nieuw én oud onderzoek naar een (pre-)historisch cultuurlandschap in het buitengebied van Venlo.

Aan de noordrand van Venlo worden op dit moment de voorbereidingen getroffen voor de ontwikkeling van de tuinbouwexpositie "Floriade" en de locatie "Trade Port Noord". Met deze voorbereidingen worden tientallen hectares bouwland omgevormd tot recreatie- en industriegebied. Onderzoek in het verleden had al aangetoond dat zich op meerdere plaatsen archeologische resten in de ondergrond bevinden. Zo heeft het Rijksmuseum van Oudheden al in de jaren 40 van de vorige eeuw vele prehistorische grafheuvels onderzocht en ook de lokale archeoloog Xavier van Dijk heeft tijdens menig vrij uurtje grote delen van met name het middeleeuws cultuurlandschap kunnen documenteren.

Vanaf 2006 heeft ADC ArcheoProjecten tijdens meerdere campagnes grote delen van het Floriadeterrein en het terrein Trade Port Noord archeologisch onderzocht door middel van proefsleuven en vlakdekkende opgravingen. Hiermee zijn tal van nieuwe gegevens aan het licht gekomen maar ook reeds gekende gegevens konden worden aangevuld. Zo konden de opgraving van het Rijksmuseum van Oudheden nog eens dunnetjes worden overgedaan, waarbij niet alleen de al bekende graven werden onderzocht, maar waarbij ook nog eens vele nieuwe begravingen konden worden opgetekend. Met de nog zichtbare restanten van grafheuvels vormt dit een waardevolle aanvulling op de kennis van de "Urnenveldenperiode".

Uit de Middeleeuwen kennen we de nu nog aanwezige ontginningshoeves die we met de zogenaamde "kampontginningen" kunnen koppelen. Namen als St.-Jan, Oude Berkt, Nieuwe Berkt en De Kawei kunnen we in de historische bronnen gemakkelijk terugvinden. Deze hoeves hebben echter een ontstaansgeschiedenis die veelal teruggaat tot in de Volle Middeleeuwen. Ook hier kon het vlakdekkende onderzoek vele nieuwe inzichten leveren.

In de lezing van deze avond werden de resultaten van het onderzoek gepresenteerd.