Kalkar, vlak bij de Rijn gelegen in de Niederrhein, is een planmatig opgezette stad die gesticht is in 1230. De stad kreeg stadsrechten in 1242 en beleefde een grote economische bloeiperiode. Het belangrijkste product was wollen doek. Rond 1450 waren de meeste gebouwen in het centrum voltooid en had de stad al haar aanzien zoals wij dat nu nog kennen.
Op het programma van deze excursie, waarvoor zich 23 deelnemers hebben opgegeven, staat een bezoek aan de Nicolaikirche. We worden rondgeleid door onze deskundige gids, mevrouw Christa Papen. De Nicolaikirche is vooral beroemd vanwege de zeven fraaie retabels in houtsnijwerk. Het hoogaltaar, dat het meest befaamde kunstwerk is, kon tijdens deze excursie eens vanuit een andere optiek bekeken worden. In de kersttijd worden de grote luiken hiervan dichtgeklapt en worden de schilderijen zichtbaar die zich op de achterzijde van deze luiken bevinden. Een unieke gelegenheid, maar natuurlijk ook een uitnodiging om een keer terug te komen en het houtsnijwerk zelf te bekijken. Aan het hoogaltaar is door meerdere kunstenaars gewerkt tussen 1488 en 1509. Uitvoerige aandacht was er ook voor het "Zeven Smarten Altaar" gemaakt door Henrik Douverman. 10 jaar van zijn leven besteedde hij samen met zijn atelier aan dit kunstwerk. Ook bij de andere altaren, het "Georgsaltar", het "Marienaltar", het "Crispinus-Crispinianusaltar", het "Dreifaltigkeitsaltar", het "Johannesaltar" en het "Jakobusaltar" weet mevrouw Papen interessante details toe te lichten en de ontstaansgeschiedenis uit te leggen. Een speciale vermelding verdienen ook de ramen van de kerk. Rond 2000 werd een begin gemaakt met het vernieuwen van de ramen, die tot dan toe kleurloos waren. De Wiesbadener Karl Martin Hartmann maakte de eerste ramen en liet zich inspireren door natuurkundige fenomenen. De ramen zijn aan de buitenzijde uitgevoerd in helder hardglas, aan de binnenzijde zijn de decoratieve raamelementen slechts klein en hangen ze aan haakjes vóór het beschermende buitenglas. Steeds als er weer fondsen beschikbaar zijn worden nu nieuwe ramen gemaakt totdat alle ramen weer decoratief zijn uitgevoerd.
Na afloop van de interessante rondleiding was er "Kaffee und Kuchen" in Café Nederkorn aan de markt. Daar konden we nog even napraten. Een rondwandeling door de stad zat er niet meer in gezien de al invallende duisternis en de gure wind! We keerden na ons oponthoud bij "Nederkorn" weer tevreden huiswaarts.

Het centrum van Kalkar op deze donkere decemberdag...

Verwelkoming en voorstelling van onze gids

Onze gids mevrouw Christa Papen, één van de 16 "Stadtführer" van Kalkar, die ons met veel kennis van zaken en humor langs de kunstwerken leidde.

Het hoofdaltaar. In de kersttijd zijn de panelen dichtgeklapt en worden deze schilderijen zichtbaar. Het fraaie houtsnijwerk is dan verborgen.

De schilderingen op de luiken. Deze zijn alleen in de kersttijd en de paastijd te zien.

Houtsnijwerk aan de voet van het altaar

Houtsnijwerk dat nu precies 500 jaar oud is...

De kerk met haar bijzondere kunstschatten

"Kaffee und Kuchen" bij Konditorei Nederkorn

Verslag: Pieter Jakobs